Narodna skupština Republike Srbije je 2009. godine među ostalim "zelenim zakonima" usvojila i Zakon o potvrđivanju Arhuske konvencije o dostupnosti infomacija, učešću javnosti u donošenju odluka i pravu na pravnu zaštitu u pitanjima životne sredine. Osnovni cilj osnivanja Regionalnog Arhus centra jeste uspostavljanje saradnje između građana i lokalnih samouprava koje su među glavnim nosiocima obaveza konvencije, kao i zalaganje za implementaciju Arhuske konvencije u Srbiji na pokrajinskom nivou, počev od Severnobačkog i Severnobanatskog okruga sa tendencijom obuhvatanja celokupne teritorije Vojvodine.
Učesnicima skupa obratili su se Miladin Avramov, državni skeretar, u Ministarstvu životne sredine i prostornog planiranja, gdin. Tomas Mur, zamenik šefa Misije OEBS u Srbiji, dr Slobodan Puzović, sekretar Pokrajinskog sekretarijata za životnu sredinu i održivi razvoj i Saša Vučinić, gradonačelnik Subotice.
U nastavku skupu su se obratili još Blažo Perović direktor "Opena", dr Srđan Matović (član GU Kragujevac), mr Suzana Dulić ( član GV - vidi prilog u nastavku) - i Pavle Budimčević.
****
STANJE ŽIVOTNE SREDINE U SUBOTICI
Mr Suzana Dulić,
Član Gradskog veća Grada Subotice
Stanje životne sredine u Srbiji
- - Nepovoljno stanje životne sredine u Srbiji
- - Industrijska aktivnost vrši pritisak na stanje životne sredine
- - Sektor energetike predstavlja najvećeg zagađivača
- - Poljoprivredna proizvodnja zagađenje zemljišta i vode
- - Pad kvaliteta svih činilaca životne sredine
- - Država ulaže ozbiljne napore za približavanje nacionalnog zakonodavstva zakonodavstvu EU
- - Usvojen je niz zakona i strategija iz ove oblasti,
- - U praksi nedostaju mehanizmi za aktivaciju ovih zakona i propisa.
Subotica
- - Zona kontinentalne, semiaridne klime,
- - Obod subotičko - horgoške peščare, na Telečkoj visoravni
- - Opšte klimatske karekteristike ovog područja - suva i sparna leta i hladne zime
- - 150 000 stanovnika
LEAP
- - 2003. godine, usvojen LEAP, lista jasno definisanih aktivnosti za rešavanje problema životne sredine
- - LEAP rangirao važnost tema prema značaju zasnovanom za očuvanje i unapređenje kvaliteta života:
- - zaštita vodnog resursa
- - upravljanje komunalnim čvrstim otpadom
- - očuvanje poljoprivrednog zemljišta
- - zaštita kvaliteta vazduha i nivoa buke
- - očuvanje zelenila u naseljima
- - očuvanje zaštićenih prirodnih dobara i šuma,
- - zdravstveno stanje stanovništva, obrazovanje i informisanje
Izveštaji o stanju životne sredine
- 1. stanje i promene stanja u životnoj sredini na osnovu podataka i informacija dobijenih praćenjem odgovarajućih indikatora-monitoring
- 2. sprovođenje Strategije, Nacionalnog programa i akcionih planova-lokalni plan upravljanja otpadom
- 3. sanacioni planovi i druge preduzete mere
- 4. finansiranje
- 5. drugi podaci od značaja za upravljanje prirodnim vrednostima i zaštitom životne sredine
Vazduh
- - Osnovno aerozagađenje poreklom iz individualih ložišta i saobraćaja.
- - Suspendovane čestice, polenska alergija
- - Kontrolne i sanaciono - korekcione mere
- - Kontrola kvaliteta vazduha
- - Kontinuirano praćenje i izveštavanje javnosti
Vetrozaštitni pojasi
- - Sanaciono korektivne mere
- - Šume predstavljaju spečifican resurs, sa višestrukom ulogom i izuzetnim značajem
- - U prethodne 2 godine na području Žednika podignuto je 18 km vetrozaštitnog pojasa, zasađeno je 16.000 sadnica,
- - 15 km i 12.000 sadnica zasađeno je u Bajmoku, a obezbeđena su i sredstva za podizanje 40 km vetrozaštitnog pojasa u Đurđinu i Bikovu.
- - Pošumljavanje u okolini Đurđina, gde se podiže 200 ha šume.
Zelena regulativa Subotice
- - Cilj - uspostavljanje pravila u procesu upravljanja sistemom zelenih površina Subotice, kao ekološke infrastrukture grada, definisanje mera, standarda i uslova za njegovu zaštitu, planiranje, podizanje uređenje i održavanje.
- - Uspostavljanje planskog odnosa između postojećeg i potrebnog procenta ozelenjenog prostora
- - Faze:
- analiza stanja i definisanje strukturnih elemenata,
- formiranje GISa zelenih površina,
- kartiranje i vrednovanje biotopa,
- izrada urbanističkog plana sistema zelenih površina Subotice
Voda
Studija "Analiza izvodljivosti čišćenja i remedijacije mulja iz jezera Palić i Ludaš",
Osnova za definisanje tehničkog rešenja izmuljenja i optimalnog metoda remedijacije zagađenog sedimenta
Aktivnosti na sanaciji jezera
- - hidrauličko vađenje sedimenta i tretman u okviru prethodno pripremljenih kaseta, korišćenje dobijenog materijala za sanaciju erodiranih obala, depresionih priobalja
- - formiranje veštačkih vlažnih staništa i ostrva, tretman kontaminiranog nanosa i vode u okviru samog vodnog tela
- - stavljanje u funkciju odušnog kanala, kao i osvežavanje jezera vodom iz podsistema "Tisa-Palić"
Zemljište
- - Gotovo isključivo se koristi u poljoprivredne svrhe
- - Zagađenje zemljišta
- - Eolska erozija
Zaštićena područja
- - Dva specijalna rezervata prirode (SRP Ludaško jezero i SRP Selevenjske pustare)
- - Predeo izuzetnih odlika Subotička peščara
- - Park prirode Palić
- - Vlažne livade, stepska, peščarska, močvarna staništa - najugroženija staništa na zemlji.
Ovlašćenja lokalne samouprave
Obavlja upravne poslove zaštite prirode
- - staranje o očuvanju prirodnih vrednosti
- - proglašavanje zaštićenih područja
- - obezbeđivanje uslova za očuvanje zaštićenih prirodnih dobara
- - učestvuje u postupku proglašenja zaštićenih područja iz svoje nadležnosti
- - učestvuje u izradi planova upravljanja za područja iz svoje nadlećnosti
- - obaveštava javnost o stanju prirode i prirodnih vrednosti na svom području
Gradska deponija
- - 3 km južno od centra Subotice
- deponovanje otpada od 1978.
- godine,ukupna površina 33 ha,
- godišnja količina deponovanog otpada 80.000 tona
- - Projekat "Rekultivacija i zatvaranje gradske deponije u Subotici"
- - Lokacija za prikupljanje kabastog otpada, automobila, ulja, električnog i elektronskog otpada, ambalažnog otpada i otpada posebnih tokova
- - Reciklažno dvorište
- - Aktivnosti na stimulaciji primarne selekcije otpada.
- Izgradnja savremenog regionalnog sistema za upravljanje čvrstim komunalnim otpadom
- - Grad Subotica i Opštine Bačka Topola, Kanjiža, Senta, Mali Iđoš i Čoka (Novi Kneževac)
- - Regionalni sistem za upravljanje otpadom čine više elemenata, a to su:
- 1. Sanitarna deponija
- 2. Postrojenje za razdvajanje sekundarnih sirovina
- 3. Kompostirnice
- 4. Sabirni centri
- 5. Transfer stanice
- Obuhvat regiona: 280.000 stanovnika, 105.000 domaćinstava, 82.000 tona otpada godišnje
Aktivnosti u 2011. godini
- - Završetak izrade Idejnog projekta sa studijom opravdanosti
- - Revidiranje Regionalnog plana upravljanja otpadom
- - Izrada Studije o proceni uticaja na životnu sredinu
- - Izrada Glavnog projekta kompleksa regionalne deponije
- - Reševanja imovinsko-pravnih odnosa parcela predviđenih za izgradnju transfer stanica i izrada Glavnih projekata transfer stanica
- - Izrada projekata sanacije postojećih deponija