Protiv rehabilitacije Milana Nedića

Kategorija: 

Nedavna sudska rehabilitacija ratnog zločinca Draže Mihailovića otvorila je vrata daljoj reviziji istorijskih činjenica. Tako je sedmog decembra otpočeo sudski postupak rehabilitacije Milana Nedića, na zahtev Srpskog liberalnog saveta, Udruženja političkih zatvorenika i žrtava komunističkog režima i Nedićevih potomaka. Njihov cilj je da osporavanjem uredbe FNRJ, koja ga je proglasila za ratnog zločinca i izdajnika, Nedića predstave kao „tragičnu istorijsku ličnost“, a uz to steknu i značajnu materijalnu korist restitucijom njegove imovine, u koju spada i pozamašna parcela na beogradskom Trgu Slavija na kojoj se danas nalazi zgrada Narodne banke Srbije.

Milan Nedić je predsedavao vladom „nacionalnog spasa“ u doba nacističke okupacije Srbije (1941-1944). Okupacione snage dopustile su formiranje njegove kvislinške vlade tek po otpočinjanju masovnog narodnoodlobodilačkog ustanka, prvog u okupiranoj Evropi, kako bi se reakcionarne snage poraženog monarhističkog režima uključile u njegovo suzbijanje. Istorijske činjenice nedvosmisleno pokazuju njihovu ulogu u sprovođenju ciljeva Trećeg rajha – na prvom mestu pacifikacije okupiranog područja i servisiranja Holokausta. Nedić je Srbijom upravljao u doba odmazde nad kragujevačkim đacima, kao i u doba „dušegupke“ – kamiona koji je bio test-poligon za kasnije industrijsko gušenje Jevreja gasom, iz kog su krici žrtava odjekivali beogradskim ulicama.

Nedićeve apologete tvrde da je on u teškim uslovima pokušavao da „sačuva srpski narod od istrebljenja“. Srpski narod nije zahtevao da živi na račun Jevreja, Roma i komunista. To je zahtevala njegova vladajuća klasa. Radni narod je zajedno sa drugim narodima učestvovao u pokretu za slobodu svih. Izdajničku vladajuću klasu je na kraju osudio ne sud FNRJ, već istorije. Međutim, sudski postupak nije obavezan da razmatra istorijske činjenice, zbog čega se orijentiše na marginalno pitanje legaliteta uredbe kojom je Nedić proglašen za izdajnika. Zahtev za rehabilitacijom Nedića nije zasnovan na negiranju njegovih zločina, niti na iznošenju novih dokaza, već na tvrdnji da je Nedić posthumno i bez, iz današnje perspektive, adekvatnog sudskog postupka proglašen izdajnikom i ratnim zločincem.

Postupak rehabilitacije tako prećutno afirmiše represivni, nacionalistički, antiradnički, antisemitski i antiemancipatorski režim Kraljevine Jugoslavije, pa u konačnici i antisemitizam Hitlerove vlasti. To je pokušaj utvrđivanja pravila pokornosti onome koji vlada, bilo da je u pitanju imperijalna sila, ili njena lokalna straža. Time se usput, na talasu evropskog antikomunizma, obezvređuje partizanska borba koja je okupljanjem pripadnica i pripadnika svih nacija u zajednički pokret uspela da oslobodi zemlju.

Ta poenta važna je i danas, kada balkanski neokolonijalni protektorati i međusobno zavađene nacije trpe od dužničkog ropstva i, umesto zajedničkog otpora, pojedinačno tonu u propast. Usputna apologija fašizma možda i nije predmet sudskog interesovanja, niti sujetnih ili pohlepnih potomaka Milana Nedića – ali mora biti predmet interesovanja svih nas koji se danas borimo za slobodu od diktature kapitala i Balkan oslobođen od spoljnih uticaja. Eventualna rehabilitacija ovog nacističkog kolaboratora bila bi vetar u leđa neo-nacističkim organizacijama danas, a shodno tome i represivnom državnom aparatu koji je se uživeo u ulogu kvislinškog stražara interesa vodećih EU sila.

Mi, kao koalicija levih organizacija koja stoji u tradiciji radničkog internacionalizma i antifašizma i koja zagovara borbeno jedinstvo svih eksploatisanih i potlačenih, najoštrije osuđujemo ovaj novi revizionistički pokušaj i obavezujemo se na to da pomognemo organizovanje javnih manifestacija koje će potvrditi stav većine naroda Srbije: Milan Nedić je zločinac i izdajnik.

Custom Search