Društvo za istinu o NOB i Jugoslaviji već i po svom imenu, programu, a naročito na osnovu reagovanja mnogih građana, smatra neophodnim da reaguje i osudi izjavu Pastor Ištvana, predsednika SVM i predsednika Skupštine AP Vojvodine koju je dao na XII susretu Vojvođanskog slobodnog univerziteta (Vajdasági Szabadegyetem) 13. jula ove godine. Izjava glasi: "Činjenica da je zajednica vojvođanskih Mađara opstala može se smatrati čudom, jer analizirajući događaje proteklih 95 godina može se utvrditi da se o Mađarima u Južnim krajevima (Délvidék) ni pas nije brinuo." U širem kontekstu se pojašnjava da se "tih 70 godina odnosi na period do 1990. godine i da je većinu toga perioda činila komunistička diktatura tokom koje nije postojala nacionalna politika.."
Ova izjava, najblaže rečeno, ne odgovara istini i sugeriše da se kod nas demokratija shvata da svako može svašta da govori, a da za to ne snosi posledice. Ovakve izjave obično se daju kada se bliže neki izbori, kao što će biti izbori za nacionalne savete. Gospodin Pastor ne može da govori u ime svih vojvođanskih Mađara, jer nije dobio glasove od svih 300.000 građana ove nacionalnosti. Mi Mađari, inače, stalno smo bili tu, u kraljevini pa zatim u samoupravnoj socijalističkoj Jugoslaviji, sada u Srbiji, i ne treba nas preseljavati jednom u Južne krajeve, drugi put u Vojvodinu. Od 1945. do 1988. godine (VIII sednica CK SKS) u Jugoslaviji se izgrađivao samoupravni socijalizam, a komunističke diktature je bilo u Mađarskoj i u drugim zemljama Varšavskog pakta. Znači to nije bio isti socijalizam, jer sami građani Mađarske kada su dolazili u Jugoslaviju govorili su "pa vi ste već Zapad".
Ta socijalistička Jugoslavija je imala tri temeljne vrednosti: samoupravljanje, politiku bratstva i jedinstva i nesvrstanu spoljnu politiku. Da u takvoj Jugoslaviji nije vođena politika ravnopravnih međunacionalnih odnosa onda u njoj danas ne bi bilo Mađara, kao što danas u Mađarskoj nema ili ima malo Južnih Slovena, jer su asimilirani. "Bilo je lepo živeti u Titovoj Jugoslaviji " i danas tvrdi 72% ispitanika jedne ankete javnog mnjenja. Mađari, kao i građani svih nacionalnosti živeli su i radili u toj Jugoslaviji i delili dobro i zlo. U toj politici međunacionalnih odnosa bilo je i grešaka, jer mi smo tek 40 godina izgrađivali samoupravni socijalizam i te greške nisu ugrožavale identitet i opstanak bilo koje nacionalne zajednice.
Pitamo gospodina Pastora da ukaže na to kada je počelo osipanje vojvođanskih Mađara, kada su počeli da se iseljavaju i da nas napuštaju visokoobrazovani kadrovi, ne samo Mađara nego i drugih nacionalnosti i zašto je njegova partija sklapala javne i tajne koalicije sa vlastima iz 90-ih godina? Pa nismo mi Mađari za izloge i da se sa nama trguje! – zarad ličnog ili grupnog profitiranja. Do te kobne 1990. godine svi mi, na svojim radnim mestima i u svakodnevnom životu nismo znali, niti nam je bilo važno, ko je koje nacionalnosti, već smo znali koje kakav Čovek. Već danas, sa ove kratke distance od 25 godina se može ustvrditi da je Jugoslavija razbijena kontrarevolucijom, ofanzivom nacionalizama i šovinizama svih boja, a zarad profitiranja nacionalističkih elita. Većina građana živi životom nedostojnim Čoveka, u bedi, siromaštvu, kao nezaposleni, na nivou od 60% BDP iz 1989. godine. Biće i dušu, privredu, obrazovanje, zdravstvo, kulturu Subotice i Subotičana uništavali su i srpski, i hrvatski, i mađarski nacionalizmi. A abeceda demokratije i nacionalnih prava, gospodine Pastor, počinje od prava na rad, a ne od lamentiranja o prošlosti neistinama, a pošto ste na vlasti, bilo bi bolje da se SVM okrene, načini zaokret u rešavanju osnovnih životnih problema svih građana, jer se već previše kasni, 50 godina smo unazađeni, a svetlo se još ne nazire...
Neukusno je i sramotno tako "brinuti" o vojvođanskim Mađarima i svima drugima kada se zna da je gospodin Pastor 2004. godine, kao predsednik tenderske komisije u Agenciji za privatizaciju u Beogradu kod direktora Branislava Pavlovića insistirao da se "Sever" proda kupcu iz Austrije za 315.000 evra, jer će inače "u Subotici poteći krv"(!). Danas u "Sever"-u umesto 4.200 radi 350 ljudi, fabrika je opljačkana, uništena, uklonjena sa tržišta. Ni gospodin Pastor, ni Bubalo, Dinkić, Cvetković, kao ni par gradonačelnika Subotice, do danas nisu odgovarali za ovu pljačkašku privatizaciju, samo su iskusni radnici i inženjeri izbačeni na ulicu i godinama se sude za neisplaćene zarade. Mi Subotičani čekamo realizaciju obećanja predsednika Vlade Srbije da će odgovarati svi oni koji su počinili krivična dela u privatizaciji "Sever"-a, "Agrokombinat"-a, "Mladost"-i, Azotare, ...
Ne bismo dužili, jer problem je dubok i širok, a ako neko želi da naše stavove proveri, ospori ili izmeni, slobodni smo da predložimo ispitivanje javnog mnjenja o položaju vojvođanskih Mađara od 1919. do 1990. godine, ali od strane nezavisne i objektivne agencije. Dosta je bilo lažnog farbanja naše prošlosti i sadašnjosti – obični građani od toga nemaju nikakve koristi.
S poštovanjem,
GO Društva za istinu o NOB i Jugoslaviji
sekretar:
Olajoš Nađ Mikloš
Subotica, 28.07.2014. god.