"Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u 2022. godini"
Popis je najsveobuhvatniji i najvažniji izvor statističkih podataka. Ovi, potpuni, kvalitetni i međunarodno uporedivi statistički podaci su od vitalnog značaja za različite analize i planiranje na nivou države i na lokalnom nivou, poput: analize i ocene stanja u ekonomskom i društvenom razvoju zemlje; analize demografske situacije i migracionih tokova; izrade i merenja uspešnosti realizacije strategija, investicionih i razvojnih planova; ostvarivanja prava pripadnika nacionalnih manjina koja proističu iz pojedinih zakona; definisanja stepena urbanizacije, i slično. Podaci se koriste i u izradi raznih analiza i projekata, diplomskih radova i sl.
Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u 2022. godini u Srbiji se sprovodi na osnovu Zakona o popisu stanovništva 2022 i Zakona o izmenama Zakona o popisu stanovništva 2022. godine. Planiran je za 2021. godinu, ali je zbog pandemije odložen za 2022. godinu.
Terensko prikupljanje podataka sprovodi se od 1. do 31. oktobra 2022. godine. „Kritični momenat Popisa“ je 30. septembar 2022. godine u 24 sata, tj. u ponoć između 30. septembra i 1. oktobra 2022. godine, što znači da se podaci u Popisu prikupljaju prema stanju u tom trenutku, ukoliko u pitanjima nije drugačije naglašeno.
U Popisu se prikupljaju sledeći podaci:
1. Podaci o licima - ime, prezime, pol, starost, mesto stanovanja, podaci o migratornim, etnokulturalnim, obrazovnim i ekonomskim karakteristikama, bračnom statusu i fertilitetu, načinu putovanja na posao / u školu i funkcionalnoj i socijalnoj integrisanosti.
2. Podaci o domaćinstvima - ukupan broj članova domaćinstva, srodnički i porodični sastav, osnov po kome domaćinstvo koristi stan u kojem se popisuje i da li se članovi domaćinstva bave sopstvenom poljoprivrednom proizvodnjom.
3. Podaci o stanovima - adresa, vrsta stambenog prostora, korišćenje stana, oblik svojine, površina stana, broj soba, opremljenost instalacijama i pomoćnim prostorijama, vrsta energenta koji se koristi za grejanje, sprat na kojem se stan nalazi, kao i podaci o osnovnim karakteristikama zgrade u kojoj se stan nalazi.
Popisivači su neposredni izvršioci Popisa i imaju zadatak da, na teritoriji popisnih krugova koji su im dodeljeni, idući „od vrata do vrata“, prikupe podatke o svim jedinicama Popisa (licima, domaćinstvima i stanovima), u skladu sa metodologijom Popisa i dodatnim uputstvima i procedurama. Prvi put u našoj popisnoj praksi, odgovore ispitanika popisivači će unositi u elektronske upitnike pomoću laptopova.
Pitanja na koja građani ne moraju da odgovore se odnose na nacionalnu pripadnost, veroispovest i maternji jezik, jer prema Ustavu RS građani nisu dužni da se izjasne po ovim pitanjima.
Ukoliko popisivač ne zatekne nikoga kod kuće, doći će ponovo u nekom drugom terminu ili će ostaviti pisano obaveštenje o svom dolasku i informaciju da građani pozivom na besplatan broj info-centra 0800 444 005 mogu, uz pomoć operatera, da stupe u kontakt sa popisivačem i dogovore termin popisivanja.
Prema Zakonu o popisu, državljani RS sa prebivalištem odnosno boravištem u RS, kao i stalno nastanjeni stranci sa boravištem u RS, su u obavezi da učestvuju u Popisu i da na sva pitanja daju tačne i potpune odgovore. Svi učesnici u popisu su dužni da se pridržavaju Zakona i metodoloških uputstava i da prikupljene podatke čuvaju kao službenu tajnu. Zakon predviđa prekršajnu odgovornost i novčane kazne za lica koja se ne pridržavaju metodoloških uputstava pri prikupljanju podataka, kao i za davaoce podataka u slučajevima odbijanja i davanja nepotpunih i netačnih podataka.
U skladu sa Zakonom o popisu, podaci prikupljeni u Popisu koristiće se isključivo u statističke svrhe i ne mogu se ustupati drugim fizičkim i pravnim licima. Pored toga, podaci se ne mogu upotrebljavati u svrhu utvrđivanja obaveza građana, niti se mogu koristiti kao dokaz za ostvarivanja prava građana.
Prvi preliminarni rezultati Popisa stanovništva, domaćinstava i stanova, po opštinama i gradovima, objavljuju se u roku od 30 dana od dana završetka popisivanja. Konačni rezultati Popisa će se objaviti sukcesivno, počev od marta/aprila 2023. pa sve do 30. juna 2024. godine, u skladu sa Kalendarom objavljivanja koji će biti pravovremeno objavljen na veb-sajtu Popisa i RZS-a.
Info-centar Popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. počeo je sa radom 15. septembra 2022. Pozivom Info-centra, putem broja telefona 0800 444 005, građanima će se javljati operateri koji će davati potrebne informacije, kao i odgovore na sva pitanja koja se odnose na Popis 2022.
Pozivi ka Info-centru su besplatni i dostupni sa teritorije cele Srbije, iz fiksne mreže Telekoma Srbije i mobilnih mreža.
