ZLI DUHOVI, BEŽITE!
Već po tradiciji, veliki broj Subotičana prisustvovao je paljenju badnjaka na gradskom trgu. Ne samo vatrom, već i bukom, terani su zli duhovi i prizivana jedna uspesna godina... Badnjak je neizostavni deo božićnih praznika, a o njegovoj simbolističkoj ulozi zna se sledeće:
Kult poštovanja drveta kao božanstva začet je u davno doba. Kao najrasprostranjeniji, hrast (i cer, njegova vrsta) tokom hristijanizacije paganskih običaja dobio je nova simbolična značenja. Badnjak koji se u kuću unosi na Badnji dan, predstavlja Hrista, a unošenje badnjaka u kuću označava ulazak Hristov u ovaj svet.
Osim ritualnog donošenja, kao i unošenja badnjaka u kuću, važan deo kulta ovog svetog drveta vezan je za njegovo paljenje i sagorevanje tokom večeri pred Božić. Paljenje badnjaka vodi poreklo od ritualnog paljenja vatre u vreme novogodišnjih praznika radi obezbeđivanja plodnosti na početku nove agrarne godine i novog ciklusa zemljoradničko-stočarskih radova. Te vatre, kao i potonje ritualno sagorevanje mladog hrasta trebalo je da utiču na sunce u vreme zimskog solsticija, kada ono ponovo jača. Paljenje badnjaka je obred rađanja nove vegetacije i obnavljanja nove godine. Njegovim spaljivanjem, spaljivan je duh vegetacije da bi se njegova snaga prenela na ljude, useve i stoku.
Praskanje petardi i pucnji nisu izostali ni ove godine. Trg je bio u znaku vatre i buke. Ipak, ovaj put buka može da se toleriše. U narodu postoji verovanje da se bukom teraju zli duhovi. Ako je sudeći po tome, u Subotici više nijedan nije ostao. Svi su se razbežali! U raznim pravcima.
Info: T. Mandić
